LỊCH SỬ NGÀNH VẬN TẢI CONTAINER
Hiện nay, vận chuyển hàng hóa bằng container là phương thức vận chuyển phổ biến nhất và là trụ cột quan trọng của nền kinh tế toàn cầu, nhưng ở những năm 1950, đó chỉ mới là một ý tưởng.
Các thùng container được dỡ lên con tàu container đầu tiên, Ideal-X vào năm 1956. Nguồn Maersk/Sealand
Chúng ta sẽ quay về với quá trình tạo ra "container đầu tiên", nhu cầu đối với "tàu container đầu tiên" và lịch sử phát triển của ngành vận tải container.
Năm 1766:
Câu chuyện bắt đầu vào năm 1766, khi một trong những kỹ sư xuất sắc nhất thế kỷ 18, ông James Brindley thiết kế thuyền Starvationer, một chiếc thuyền vận chuyển than giữa các điểm khai thác than ở Anh. Chiếc thuyền có thể chở 10 container gỗ để vận chuyển than qua kênh đào Bridgewater của Anh.
Năm 1795:
Gần 30 năm sau, vào năm 1795, một kỹ sư xây dựng người Anh, nhà khảo sát và là người tiên phong trong việc xây dựng kênh đào và làn đường cho xe điện, ông Bẹnamin Outram đã nghĩ ra một phát minh mà nhiều người coi là “chiếc container đầu tiên”. Mục đích container của Outram cũng là vận chuyển than.
Những con ngựa kéo các container từ mỏ than, dọc theo đường sắt, và đi tàu để di chuyển trên các con kênh. Khi tàu đến đích, chúng tiếp tục kéo container đến đích cuối cùng. Có thể gọi đây là “dịch vụ đa phương thức đầu tiên” trong lịch sử.
Đây là cách tuyến đường giao thông container được sinh ra.
Thập niên 1830:
Vào những năm 1830, than được vận chuyển bằng tàu hỏa. Một toa xe lửa có sức chứa bốn container gỗ, sau đó chúng được chất lên các toa xe ngựa. Mỗi toa xe có thể chở được một container.
Thập niên 1840:
Vào những năm 1840, container sắt xuất hiện và bắt đầu được sử dụng song song với container gỗ.
Thế kỷ 20:
Các mô hình khép kín dành cho vận tải đường cao tốc và đường sắt bắt đầu xuất hiện từ đầu thế kỷ 20. Vào khoảng thời gian này, trước Thế chiến thứ hai, các nguyên mẫu container khác nhau bắt đầu xuất hiện ở nhiều nước châu Âu.
Năm 1927:
Năm 1927, hành lý của hành khách trên một chuyến tàu hạng sang giữa London, Anh và Paris, Pháp được xếp vào bốn container.
Năm 1934:
Sinh ra ở Bắc Carolina, ông Malcolm McLean (1913-2001) tốt nghiệp trung học năm 1931, sau đó ông làm việc vài năm để quyên tiền mua một chiếc xe tải cũ. Năm 1934, McLean thành lập công ty vận tải đường bộ của riêng mình, công ty này sớm vận hành 5 xe tải.
Malclom-McLean / Nguồn Maersk/Sealand
Năm 1937:
Năm 1937, ông Malcolm McLean nhìn thấy các công nhân bến tàu đóng và dỡ hàng trong vài giờ và cho rằng việc này lãng phí thời gian và tiền bạc.
Năm 1950:
Đến năm 1950, công ty của Malcolm McLean đã phát triển lên đến 1.750 xe tải, trở thành công ty lớn thứ năm ở Mỹ trong lĩnh vực này.
Trong bối cảnh các quy định về trọng lượng và thuế đối với vận tải hàng hóa bắt đầu được áp dụng vào khoảng năm 1950, McLean nhận ra các tài xế của công ty mình xem việc bị đóng phạt là điều bình thường, nên ông đã nghĩ đến việc phát triển một loại xe kéo container với kích thước tiêu chuẩn có thể chở hàng trăm người lên tàu.
Điều này có nghĩa là ngừng hoạt động phần lớn các xe tải và sử dụng tàu để vận chuyển hàng hóa đến các bến xe tải khác nhau tại các cảng thành phố, do đó tiền phạt sẽ ít hơn.
Năm 1955:
Bước tiếp theo của McLean là bán công việc kinh doanh vận tải đường bộ của mình vào năm 1955 và vay một khoản vay mà ông sẽ sử dụng một phần để mua một công ty vận tải biển, tên là Pan-Atlantic Steamship, công ty đã có quyền cập bến ở một số thành phố cảng phía đông Hoa Kỳ.
McLean bắt đầu thử nghiệm các biến thể khác của container, cho đến ngày nay vẫn cho ra đời mô hình nguyên thủy được gọi là container. Tuy nhiên, không giống như container 20' và 40' hiện đại, container này dài khoảng 11 mét. Đó là một giải pháp tiêu chuẩn, bền bỉ, có thể xếp chồng lên nhau, dễ dàng tải và khóa được.
Không có gì ngạc nhiên khi những container này cần một con tàu phù hợp để có thể chuyên chở.
Vì lý do này, McLean đã mua một số tàu chở dầu T2 từ Thế chiến thứ hai để sửa đổi chúng sao cho chúng có thể chở 58 container và 15.000 tấn dầu.
Trong khi đó, cùng năm, tàu chuyên dụng container đầu tiên, Clifford J.Rodgers, được đưa vào sử dụng và vận chuyển các container hàng hóa phi tiêu chuẩn từ các đầu đường sắt ở Vancouver và Skagway.
Clifford J.Rodgers dài 102,24 mét, rộng 14,33 mét và có thể chở các container được thiết kế đặc biệt dài 2,14 mét, với sức chứa có lẽ tương đương 65-70 TEU. Con tàu có thể di chuyển với tốc độ 11,75 hải lý/giờ và được vận hành bởi 15 thành viên thủy thủ đoàn.
1956:
Thời điểm đáng chú ý nhất trong lịch sử vận tải container là vào năm 1956, khi Công ty Pan-Atlantic Steamship sử dụng tàu chở dầu, Ideal X, để vận chuyển container trên tuyến đường nội địa Hoa Kỳ. Vào ngày 26 tháng 4 năm 1956, Ideal X rời cảng New Jersey để đi đến Houston, chở theo các xe tải-rơ-moóc chất đầy hàng hóa.
Chẳng bao lâu, công ty bắt đầu nhận được đơn đặt hàng vì McLean có thể cung cấp các giải pháp vận chuyển hàng hóa với mức giá thấp hơn 25% so với chi phí tương ứng của các phương thức vận tải truyền thống.
Ideal X, “tàu container” đầu tiên
Sau chuyến đi đầu tiên thành công của Ideal X, McLean đã đặt hàng tàu Gateway City, con tàu đầu tiên trên thế giới được thiết kế chỉ để vận chuyển container.
1957:
Tàu Gateway City có sức chứa 226 container và thực hiện chuyến đi đầu tiên vào tháng 10 năm 1957, đi từ cảng New Jersey đến cảng Miami. Hàng hóa chỉ được đóng gói và dỡ xuống bởi hai người bốc vác với tốc độ 30 tấn một giờ.
1960:
Năm 1960, Công ty Pan-Atlantic Steamship được đổi tên thành Sealand Industries.
1964:
Ideal X bị loại bỏ ở Nhật Bản vào năm 1964 sau khi nó bị hư hại nặng do thời tiết khắc nghiệt.
1966:
Đến năm 1966, container bắt đầu được chuyển từ Mỹ sang Hà Lan, Scotland, Việt Nam và Đông Á.
1999:
Hơn 30 năm sau, vào năm 1999, SeaLand được mua lại bởi “gã khổng lồ” trong ngành vận tải Maersk của Đan Mạch, một trong những hãng vận tải container lớn nhất thế giới tính đến thời điểm hiện tại.
Nguồn: container-news.com
Tác giả: Themis Karalis
Xem thêm