KHỦNG HOẢNG NĂNG LƯỢNG NGÀY CÀNG TRẦM TRỌNG Ở CHÂU Á VÀ CHÂU ÂU: TÁC ĐỘNG CỦA NÓ ĐẾN NGÀNH VẬN CHUYỂN

Trạm năng lượng ở thành phố Cửu Giang của Trung Quốc dọc theo sông Dương Tử (Ảnh: Shutterstock / Humphrey) 

Tình trạng mua xăng diễn ra hoảng loạn ở Vương quốc Anh. Giá khí đốt tự nhiên ở châu Âu và châu Á đang tăng nhanhchóng. Các cuộc biểu tình đang nổ ra khắp châu Âu do hóa đơn tiền điện tăng vọt. Ấn Độ và Trung Quốc đang thiếu than cho các ngành công nghiệp điện. Trong khi nguồn năng lượng trên đang được phân phối đến nhiều nhà máy ở rộng khắp các tỉnh của Trung Quốc - và mùa đông sắp đến gần. 

Ban đầu là cuộc khủng hoảng chuỗi cung ứng toàn cầu do COVID gây ra đối với vận chuyển container. Hiện tại là một cuộc khủng hoảng năng lượng trên khắp khu vực châu Á và châu Âu. Các kho dự trữ năng lượng - cũng như hàng tồn kho bán lẻ của Hoa Kỳ - đã không kịp phục hồi lại đủ nhanh đểđối đấu với nhu cầu sau khi khóa cửa. 

Vậy cuộc khủng hoảng năng lượng có ảnh hưởng thế nào đến vận tải đường biển? Đối với các nhà nhập khẩu hàng hóa châu Á của Hoa Kỳ, đó là một khó khăn: một nút thắt khác trong chuỗi cung ứng. Đối với vận chuyển hàng hóa – cụ thể là hàng rời khô, khí đốt tự nhiên hóa lỏng (LNG), thậm chí là tàu chở dầu - đó là phương thức để có cước phí cao hơn.

Vận chuyển bằng container

Theo Bloomberg, việc sử dụng năng lượng hiện đang bị hạn chế do nguồn cung bị thắt chặt và việc hạn chế khí thải ở các tỉnh Giang Tô, Chiết Giang và Quảng Đông của Trung Quốc. 

Trích lời nhà phân tích Ting Lu của Nomura, Bloomberg cho biết: “Việc hạn chế năng lượng sẽ gây ảnh hưởng đến thịtrường toàn cầu. Rất nhanh chóng, các thị trường toàn cầu sẽ cảm nhận được sự thiếu hụt nguồn cung từ mặt hàng dệt may và đồ chơi đến các phụ kiện máy móc." 

Một chi nhánh của Foxconn - Nikkei đưa tin rằng nhà lắp ráp iPhone lớn nhất thế giới và là nhà cung cấp chính của Apple và Tesla, đã tạm dừng sản xuất tại cơ sở của họ tại Côn Sơn, tỉnh Giang Tô vào Chủ nhật (ngày 26 tháng 9) do thiếu nguồn cung cấp điện. Nikkei cho biết một nhà cung cấp khác của Apple, Unimicron Technologies, cũng đã ngừng sản xuất tại Kunshan vào cùng thời điểm trên.

The New York Times đưa tin về tình trạng mất điện ở trung tâm vành đai sản xuất phía nam của tỉnh Quảng Đông -Trung Quốc. Các nhà máy ở thành phố Đông Hoản (một thành phố trực thuộc tỉnh ở miền trung tỉnh Quảng Đông) đã mất điện từngày 22 tháng 9. The Times đã phỏng vấn một tổng giám đốc của một nhà máy ở Đông Quan chuyên sản xuất giày da cho thị trường Hoa Kỳ, người đã duy trì hoạt động của nhà máy của mình với máy phát điện chạy bằng dầu diesel và cho biếttình trạng mất điện bắt đầu diễn ra từ mùa hè năm nay. 

Việc ngừng hoạt động của các nhà máy Trung Quốc sẽ tiếp tục trì hoãn việc giao hàng nhập khẩu của Hoa Kỳ, vốn đã bịcản trở bởi tình trạng tắc nghẽn nghiêm trọng tại các cảng ở Nam California và gần đây là các cảng ở Trung Quốc.

Vận chuyển hàng khô 

Nhà phân tích Omar Nokta của Clarksons Platou Securities giải thích trong một cuộc phỏng vấn với American Shipper vào thứ Hai: “Cho dù đó là than đá, khí đốt tự nhiên hay dầu mỏ, thì lượng vốn rất thấp để các công ty tiếp tục tái đầu tư [vào sản xuất] trong vài năm trước khi xảy ra đại dịch.”

“Chúng tôi đã xây dựng một kho dự trữ lớn trong vài tháng đầu tiên của đại dịch và chúng tôi đã vượt qua nó ngay khi tình trạng phong toả giảm bớt, nhưng quan trọng vẫn chưa được tái triển khai. Thực sự đã có một sự thiếu hụt đúng nghĩa trong đầu tư.” 

Đặc biệt, than nhiệt điện - loại than dùng để phát điện - gặp nhiều hạn chế trong việc tiếp cận vốn vì lý do môi trường. 

Nguồn cung cấp than nhiệt ở Trung Quốc và Ấn Độ đã giảm do tiêu thụ điện sau khi ngừng hoạt động đã làm vơi đi hàng tồn kho; Các kho dự trữ của Ấn Độ đang ở mức thấp nhất trong 4 năm. Nguồn cung của Trung Quốc bị hạn chế hơn nữa do các hạn chế về môi trường đối với các mỏ trong nước và lệnh cấm nhập khẩu của Úc. Giá than nhiệt điện tiêu chuẩn của Newcastle đã lên đến $205/tấn vào thứ Hai. 

Nokta cho biết đây là tin tốt cho các tàu chở hàng khô cỡ Capesize và Panamax. (Capesize có công suất khoảng 180.000 tấn trọng tải hoặc DWT, và Panamaxes 65.000-90.000 DWT.) 

Tỷ giá giao ngay của Capesize tăng lên 69.000 đô la mỗi ngày vào ngày 21 tháng 9, và tỷ giá giao ngay của Panamax tăng lên 36.200 đô la mỗi ngày, theo Clarksons.

 

 

 Biểu đồ: Chứng khoán Clarksons Platou. Dữ liệu biểu đồ: Dịch vụ nghiên cứu Clarkson, Chứng khoán Clarksons Platou 

Nokta cho biết: “Nhiều người dự kiến nhu cầu về than nhiệt sẽtăng trở lại vào năm 2021, nhưng nhu cầu tăng vọt hoàn toàn không thể dự đoán trước.”

“Sự hồi sinh đó đang khiến Panamaxes và Capes bận rộn khi họ không thể trông chờ vào những chuyến hàng mà họ thường làm - ngũ cốc cho Panamax và quặng sắt cho Capes. Ngũ cốc đã ổn định trong suốt cả năm và bây giờ Panamaxes có thêm yếu tố than nhiệt này. Capes đã phải đối mặt với một thịtrường thép Trung Quốc có phần thiếu nhất quán [sản lượng sụt giảm trong tháng 8], nhưng điều đó không quan trọng vì tất cả những hàng hóa than nhiệt này là nguồn nguyên liệu họcó thể vận chuyển. " 

Tỷ giá của Capesize đã tăng trong tuần qua bắt đầu từ ngày 20 tháng 9 bất chấp mối quan tâm leo thang về số phận của nhà phát triển bất động sản Trung Quốc Evergrande và thị trường bất động sản Trung Quốc nói chung. 

“Câu chuyện bất động sản vẫn còn là một câu hỏi và các cơ quan quản lý đang thúc đẩy sản xuất thép để hạn chế ô nhiễm.”, Nokta cho biết. “Nhưng chúng ta có thể gặp phải tình huống nhu cầu đối với quặng sắt giảm và than nhiệt bị cắt đi, và khi nhu cầu than nhiệt giảm sau mùa đông, thị trường quặng sắt sẽ hoạt động trở lại. Vì vậy, bạn thậm chí không để ý đến nó.”

Vận chuyển bằng tàu LNG 

Sự thiếu hụt khí đốt tự nhiên ở châu Âu và châu Á được thểhiện rõ ràng qua giá khí đốt tự nhiên giao ngay cao trong lịch sử. 

Điểm chuẩn châu Á, Japan-Korea Marker (JKM), đã tăng lên 27,50 đô la mỗi triệu Đơn vị nhiệt Anh (MMBtu) vào ngày 24 tháng 9, gần gấp đôi so với giá tháng Tám. Hai điểm chuẩn của châu Âu, TTF Hà Lan và Điểm cân bằng quốc gia (NBP), đã tăng trong nấc thang với JKM, lên lần lượt là $26,51 và $26,23 mỗi MMBtu. TTF và NBP đang ở mức cao nhất mọi thời đại. Giá Henry Hub của Hoa Kỳ đã tăng, nhưng thấp hơn nhiều so với các mức này, ở mức 5,51 đô la. 

 

  Biểu đồ của Evercore ISI. Dữ liệu biểu đồ: Bloomberg và Evercore ISI Research. Lưu ý: Một số hàng hóa giao ngay riêng lẻ vào tháng 1 năm 2021 là hơn $30 mỗi MMbtu đối với JKM, trong khi chỉ số phản ánh mức trung bình. 

Mùa đông năm ngoái, trong bối cảnh giá khí đốt tự nhiên có sự chênh lệch lớn, giá vận chuyển LNG giao ngay đã tăng vọt lên 200.000 USD trở lên mỗi ngày (một chuyến giao ngay đạt 350.000 USD mỗi ngày). Nhưng hiện tại, giá cước cho các tàu sân bay LNG động cơ diesel ba nhiên liệu là 51.000 USD mỗi ngày, thấp hơn mức trung bình 5 năm cho thời điểm này trong năm, theo Clarksons. 

Khi được hỏi tại sao giá vận chuyển giao ngay bằng tàu LNG không tăng do giá hàng hóa ở châu Á và châu Âu rất cao, và chênh lệch lớn với giá của Hoa Kỳ, Nokta nêu hai lý do. 

Đầu tiên, ông nói rằng mức tăng đột biến lớn trong giá vận chuyển giao ngay xảy ra khi có sự chênh lệch lớn giữa giá hàng hóa châu Âu và châu Á, và các thương nhân tái xuất mạnh mẽ từ châu Âu sang châu Á. “Hiện tại, JKM ngang bằng với châu Âu, vì vậy không có nhiều thương mại xuyên bán cầu”. 

Thứ hai, khi tỷ giá giao ngay tăng vọt vào mùa đông năm ngoái, lợi ích hàng hóa đã đưa các tàu LNG thuê tàu dài hạn để bảo vệ khỏi tỷ giá giao ngay cao trong tương lai. “Hầu hết những người thuê tàu đều đáp ứng các yêu cầu của họ và hoạt động tại chỗ đã thực sự giảm sút trong ba tháng qua. Vì vậy, khi bạn nhìn vào tỷ giá giao ngay, nó có thể cho thấy mọi thứ vẫn bình thường, nhưng thực tế có rất nhiều biến động [hàng hóa] ”. 

Mặc dù vậy, giá vận chuyển LNG giao ngay có thể tăng vọt trong mùa đông này nếu chênh lệch giữa giá châu Âu và JKM mở rộng và nhiều công ty có tàu thuê “đưa” chúng vào thị trường giao ngay để thu lợi từ mức giá cao hơn.

Vận chuyển bằng tàu chở dầu 

Giá sản phẩm và tàu chở dầu thô vẫn dưới mức hòa vốn, nhưng một số nhà phân tích và nhà môi giới tin rằng tình trạng thiếu điện ở châu Á và châu Âu cũng có thể giúp khởi động lại các thị trường vận tải bị bao vây này. 

Cũng như các mặt hàng khác, lượng dầu dự trữ ở mức thấp. Nhà phân tích Jon Chappell của Evercore ISI cho biết vào ngày 20 tháng 9 rằng “Hàng tồn kho sản phẩm tinh chế của OECD hiện thấp hơn mức trước COVID và thấp hơn nhiều so với mức trung bình 5 năm, [tuy nhiên] ở một số thời điểm nhất định, hàng tồn kho đạt mức không còn thiếu hụt nhiều trong hệ thống." 

Nokta lưu ý rằng trong các chu kỳ hàng hóa trước đây “dầu thô dẫn đầu mức phí và lần này có vẻ như tất cả các mặt hàng khác đều tăng và dầu thô đang tăng giá. Nhưng tất cả các yếu tố cơ bản và động lực đều có ở đó [đối với dầu thô cũng như các mặt hàng khác]. " 

Do giá khí đốt tự nhiên quá cao, Goldman Sachs gần đây ước tính rằng châu Á và châu Âu có thể sử dụng thêm 900.000 thùng dầu mỗi ngày để sản xuất điện, thay thế cho khí đốt tự nhiên. 

Theo Gibson Brokers, “Điều này sẽ phụ thuộc vào ‘mùa đông lạnh giá’ và cũng có thể sẽ tập trung ở phía đông Suez, nơi nhiên liệu gốc dầu có tiềm năng lớn hơn để tạo thành một phần của thị trường sản xuất điện”. 

Gibson cho biết, “Dầu nhiên liệu có hàm lượng lưu huỳnh cao [HSFO] dự kiến sẽ hưởng lợi chính… và các quốc gia bao gồm Pakistan và Bangladesh, cũng như một số công ty Trung Đông, đã tích cực hơn trên thị trường HSFO giao ngay khi giá LNG bắt đầu tăng trỗi dậy. 

Gibson nói thêm: “Giá HSFO cao hơn có thể làm tăng tỷ lệvận hành lọc dầu, hỗ trợ nhu cầu dầu thô. 

Nokta cũng chỉ ra khoá cạnh khác. “Khi chúng tôi nghĩ vềviệc tiêu thụ dầu, điều đó đang được cải thiện hoàn toàn dựa trên tính di động. Tỷ suất lợi nhuận của ngành lọc xăng đã tăng lên khi có nhiều người đi tiêm phòng hơn,” ông nói. “Nhưng bạn có thể có nguyên tố khác này với dầu nhiên liệu. Các nhà lọc dầu có thể đẩy mạnh sản xuất, điều này có nghĩa là bạn đang đưa lượng dầu thô cao hơn vào hệ thống lọc dầu và sản xuất nhiều sản phẩm chưng cất và dầu nhiên liệu hơn.“

Notka khẳng định: “Đó là một thiết lập tốt cho tàu chở dầu”. “Bạn đã cải thiện mức tiêu thụ dầu, giảm lượng tồn kho, OPEC hứa hẹn sẽ thúc đẩy sản lượng - và bây giờ đang rơi vào cuộc khủng hoảng năng lượng khi chúng ta bước vào mùa đông”.

Tác giả: Greg Miller

Nguồn: https://bit.ly/3DhDJ7J