Niêm Phong Container – Tầm Quan Trọng, Phân Loại Và Các Yêu Cầu

Giống như việc bạn khóa cửa nhà để bảo vệ đồ đạc cá nhân của mình, các container hàng hải cũng cần được bảo vệ và khóa để ngăn chặn hành vi trộm cắp và đánh tráo hàng hóa bên trong khi đang trên đường đến đích.

Khoá niêm phong hay kẹp chì container là ‘khoá cửa dùng một lần’ để bảo vệ hàng hoá trong những container. Mỗi khóa niêm phong chỉ có thể được sử dụng một lần. Khoá niêm phong container hạng nặng được thiết kế để chịu được các yếu tố tự nhiên và được dùng trong toàn bộ hành trình của container cho đến khi nó được gỡ bỏ bởi khách hàng tại điểm đến.

Thời gian hành trình của một container từ kho của người gửi hàng đến người nhận hàng có thể kéo dài từ hai ngày đến vài tháng. Sự chậm trễ có thể xảy ra bởi vì sự sai xót trong chứng từ, lao động đình công, hư hỏng tàu vận chuyển...

Trước khi tháo niêm phong container, khách hàng phải đảm bảo rằng container còn nguyên vẹn và không bị tác động.

Niêm phong container có nhiều loại khác nhau. Chúng có nhiều hình dạng, kích cỡ và mức giá khác nhau. Mỗi khoá niêm phong một mã nhận dạng gồm chữ và số duy nhất được sử dụng để xác nhận rằng nó không bị thay đổi trong suốt hành trình của container.

Tuy nhiên, cần phải chú ý khi ghi mã số seal vì các  loại seal khác nhau có thể có cùng mã số, mặc dù điều này rất hiếm khi xảy ra.

Vận đơn bao gồm số seal container để cơ quan quản lý cảng, hải quan cảng và khách hàng nhận hàng xác minh.

Sự cần thiết của khoá niêm phong container

Khoá niêm phong container được dùng để cố định cửa của container khi việc bốc hàng hoàn thành. Trong một số trường hợp, những container rỗng bị khoá và niêm phong trước khi được gửi đi đóng hàng. Điều này được thực hiện để ngăn chặn giả mạo và đảm bảo vệ sinh của container hoặc nhiệt độ đã cài đặt, như trong trường hợp container dùng để chất một số sản phẩm có giá trị cao, thực phẩm dễ hỏng hoặc thuốc.

Các cảng, cơ quan quản lý và nhà xuất nhập khẩu đều yêu cầu những FCL (hàng full container) và LCL (hàng lẻ) được niêm phong trong thời gian vận chuyển.

Thương mại toàn cầu ngày càng đa dạng, việc vận chuyển container giữa các điểm giao thương đang tăng nhanh chóng trong thời gian gần đây. Một số lượng lớn container rỗng cần được di chuyển giữa các điểm giao dịch để đáp ứng nhu cầu.

Những container được dùng để vận chuyển các hàng hoá khác nhau dựa trên các yêu cầu như là khô, lạnh hoặc đông lạnh. Những loại hàng hoá có thể được phân loại thêm như là dễ hỏng, hàng thường, thuốc y tế...

Tuỳ vào loại hàng gửi mà người gửi hàng/nhận hàng có thể quyết định sử dụng phương thức vận tải và container cụ thể.

Những container này được bàn giao cho các bên khác ở một số thời điểm kể từ khi rời khỏi kho. Ví dụ, lô hàng được đưa đến cảng từ nơi dự kiến khởi hàng. Sau đó, nó được bàn giao cho tàu vận chuyển để đưa đến cảng đích. Sau đó có thể dừng tại các cảng trung chuyển. Tại điểm đến cuối cùng, lô hàng được dỡ xuống và vận chuyển đến địa chỉ hoặc nhà kho của người nhận hàng.

Do đó, điều quan trọng là hàng hoá vẫn được an toàn trong suốt quá trình vận chuyển cho đến điểm dỡ hàng cuối cùng của chúng là kho của người mua hoặc người mua.

Mặc dù có các biện pháp an ninh như như camera giám sát trong kho, bãi container và thậm chí cả tàu để ngăn chặn những đối tượng tội phạm, những mối nguy hiểm gây ra bởi đối tượng buôn lậu, làm hàng giả, buôn người, buôn bán ma túy hoặc khủng vẫn còn hoạt động rất nhiều.

Không thể giảm giá cước vận chuyển container dù container có chất đầy hàng hay không. Khi vận chuyển container rỗng, một số hãng tàu thường xếp chúng đối diện nhau.

Trong phương pháp xếp chồng thì mặt cửa của hai container bất kỳ được đặt đối diện nhau để chúng không thể mở ra trong quá trình vận chuyển.

 Các loại khoá niêm phong khác nhau

Khoá niêm phong container có nhiều loại khác nhau. Khoá niêm phong dùng dây chì và khoá, khoá nhựa, khoá kim loại, khoá dạng chốt, khoá điện tử và đôi khi khoá số dùng để niêm phong container trong suốt quá trình vận chuyển.

Trong đó, Khoá an toàn và được sử dụng phổ biến nhất là khoá niêm phong dạng chốt. Nó bao gồm một chốt kim loại để khóa vào một ống thép bọc nhựa, tạo thành khóa dùng một lần và niêm phong chống bị can thiệp.

Khoá dạng chốt được làm từ thép chịu lực, được bọc trong nhựa chịu được thời tiết khắc nghiệt, chống ăn mòn. Mỗi khoá niêm phong có mã chữ số duy nhất được hiển thị trên cả chốt cũng như thùng của khoá.

Khoá niêm phong điện tử có khả năng đọc-ghi và thường chứa dữ liệu cơ bản về container và có thể đọc được bằng đầu đọc Nhận dạng tần số vô tuyến (RFID).

Công nghệ RFID được dùng để thu thập dữ liệu từ con chip của máy tính được đặt trong khoá. Nguồn năng lượng để đọc dữ liệu từ khoá niêm phong được lấy từ đường truyền tần số vô tuyến bởi đầu đọc RFID.

Mỗi khoá có nguồn năng lượng riêng và máy phát cũng có sẵn. Những khoá này có thể chứa nhiều dữ liệu hơn nhưng nó sẽ đắc hơn một chút. Một nhược điểm của khoá điện tử RFID là dữ liệu có thể ở chế độ chỉ đọc tại các điểm có đầu đọc RFID.

Đóng Cửa Container

Một container đường biển được làm từ thép Corten (một loại thép chịu được thời tiết và chịu lực) có hai cửa, mỗi cửa có hai thanh khoá.  Những thanh khoá này chạy dọc, từ trên xuống dưới container giúp khoá cửa tại chỗ.

Các tay cầm riêng biệt được gắn vào các thanh khóa này có các chốt nhỏ với các lỗ để khóa thông qua và được cố định vào các chốt trên cửa container. Cánh cửa bên trái được đóng trước, sau đó là cánh cửa bên phải.

Trong lúc mở, cánh cửa bên phải được mới trước, sau đó là cánh cửa bên trái. Điều này là do cạnh thẳng đứng của cửa bên phải ép vào cạnh thẳng đứng của cửa bên trái, giữ cho cửa đóng lại.

Vì thế, khoá có thể được đặt trên bất kỳ thanh khóa nào của cửa bên phải. Có ba lỗ trên mỗi thanh khóa mà qua đó có thể cố định các chốt. Chúng cũng có thể được dán trên thanh khóa của cả hai cửa để đảm bảo an toàn.

Chốt khoá niêm phong container

Một khoá dạng chốt có dạng chữ số đơn tạo thành một mã duy nhất được in nổi hoặc in laze trên cả chốt cũng như thân chốt. Việc kiểm tra xem các con số có khớp với nhau không trước khi đóng dấu niêm phong được coi là rất cần thiết.

Đầu tiên, thân được tách ra khỏi chốt bằng cách tách đầu nối nhựa giữa hai chốt. Nó có thể được khóa dễ dàng bằng cách ấn mạnh đầu chốt xuyên qua các lỗ trên thanh khóa cửa và đưa vào ống khóa.  

Bạn có thể nghe một tiếng tách nhẹ khi khi niêm phong đã được khóa. Những người phụ trách kho hàng và người xử lý container có kinh nghiệm đảm bảo rằng niêm phong được cố định chắc chắn bằng cách dùng tay thử. Sau khi đã khóa, cách duy nhất để mở niêm phong thùng chứa là cắt chốt bằng máy cắt khoá hoặc kìm cộng lực.

Một số nhà vận chuyển sẽ gửi ảnh chụp niêm phong đã khóa cho người nhận hàng, có dán tem ngày giờ. Những hình ảnh như vậy rất hữu ích trong trường hợp mất mát hoặc hư hỏng hàng hóa vì chúng giúp các nhà kiểm định và công ty bảo hiểm quyết định tính xác thực của yêu cầu bồi thường.

 Yêu cầu về cảng và hải quan

Nói chung, cảng và cơ quan hải quan trên toàn thế giới yêu cầu ít nhất một niêm phong trên container-miễn là nó được cố định vào lỗ thích hợp của thanh khóa trên cửa bên phải.

Số lượng tối đa có thể là sáu, vì các thanh khóa cửa container chỉ có tối đa sáu lỗ để bạn có thể niêm phong.

Trong thời gian gần đây, những kẻ buôn lậu ma túy hết lần này đến lần khác sử dụng cách buôn lậu ma túy thông qua các chuỗi cung ứng thông thường, chẳng hạn như một chuyến hàng đường biển. Với nguồn tài chính vững mạnh, các tổ chức tội phạm quốc tế tìm nhiều cách mới và tốt hơn để buôn lậu ma tuý trong các container.

Các quốc gia Mỹ Latin như Columbia, Peru và Bolivia là những nhà sản xuất chính các loại thuốc như cocaine. Từ những quốc gia này, ma tuý được đưa đến Mỹ, Châu Âu, Châu Á. Tương tự, ma tuý từ các quốc gia Châu Á cũng đưa đến các quốc gia này. Những kẻ buôn lậu thường vận chuyển ma tuý dưới vỏ bọc hàng hóa hợp pháp.

Một trong những cách để ngăn chặn điều này, các quan chức Hải quan và Cảng trên khắp thế giới tiến hành kiểm tra ngẫu nhiên các container. Để tiếp cận container và tiến hành kiểm tra, họ sẽ phải cắt niêm phong container do người gửi hàng đã khóa.

Tuy nhiên, trong những trường hợp như vậy, khoá niêm phong mới sẽ được khóa. Việc kiểm tra ngẫu nhiên các container thường được các sĩ quan ở cảng thực hiện để đảm bảo rằng hàng hóa trong đó đúng như những gì đã được khai báo ban đầu với cơ quan hải quan.

Gỡ khoá niêm phong container

Thông thường, việc kiểm tra niêm phong container được tiến hành để tìm dấu hiệu có bị tác động trước khi khách hàng nhận container hay không. Khi chốt kim loại của khoá niêm phong có dấu hiệm bị cắt hoặc phần thân bị biến dạng, hoặc có dấu móp méo cho thấy đã dùng dụng cụ nặng để tháo nó ra, khách hàng phải thông báo ngay cho người xử lý hàng hoá cũng như công ty bảo hiểm liên quan. Container sau đó sẽ chỉ được mở với sự có mặt của đại diện của các bên này.

Số khoá niêm phong phải khớp với những gì được đề cập trên Vận đơn, Bản kê khai vận chuyển và niêm phong trên container. Con số cũng phải khớp giữa chốt niêm phong và ống khóa của nó.

Để tránh bị tẩy xoá mã số từ khoá niêm phong container, mã số được in bằng các kỹ thuật khác nhau như in nhiệt, khắc laser,...

Bất kỳ sự sai sót nào giữa các con số phải được thông báo ngay lập tức cho hãng tàu. Trong những trường hợp như vậy, đại diện của người xử lý hàng hóa, giám định viên bảo hiểm và đại diện của người nhận hàng sẽ tiến hành giám định chung để xác định nguyên nhân và chứng minh rằng hàng hóa bên trong của container không bị can thiệp.

Khoá niêm phong container được gỡ bằng cách dùng máy cắt khoá kim loại nặng hay kìm cộng lực. Chỉ có một cách để gỡ bỏ khoá niêm phong container là cắt nó. Điều này đảm bảo rằng không có hành vi mở khóa ra và khóa lại.

Khóa niêm phong nên được cắt ở phần thân, đó là chốt của khoá niêm phong. Một số người nhận hàng giữ lại khoá niêm phong đã bị cắt và chỉ bỏ đi khi hàng hóa được xác nhận giống như đã đề cập trong bản kê khai và không còn cần phải khiếu nại bất kỳ điều gì với người gửi hàng.

Tiêu chuẩn cho khoá niêm phong container

Tiêu chuẩn quy định về niêm phong container được công nhận trên toàn thế giới là ISO 17712:2013. Nó phân loại và đưa ra các tiêu chuẩn cho tất cả các khoá niêm phong cơ khí được sử dụng để niêm phong các container vận chuyển hàng hóa.

Một số nước như là Mỹ yêu cầu tất cả các container thông quan phải được niêm phong với khoá được chứng nhận ISO “Bảo mật cao”. Tương tự, các quốc gia khác có thể có các yêu cầu về khoá niêm phong container để đáp ứng các tiêu chuẩn an ninh mà họ tuân theo.

Một sự thật thú vị là niêm phong container tuân theo tiêu chuẩn ISO 17712:2013 có thể được sử dụng để vận chuyển hàng hóa bằng container thông qua các phương thức vận tải khác như đường sắt hoặc đường bộ.

Quan hệ đối tác hải quan-thương mại chống khủng bố (CTPAT)

Sau vụ tấn công khủng bố 11/9 năm 2001, Lực lượng Bảo vệ Biên giới và Hải quan Hoa Kỳ (CBP) đã thiết lập một chương trình có tên là Quan hệ đối tác thương mại-Hải quan chống khủng bố (CTPAT).

CTPAT là một chương trình chung của chính phủ-công-tư nhằm cải thiện an ninh trong chuỗi cung ứng và thương mại toàn cầu.

Nó bao gồm hầu hết các công ty hàng đầu của Hoa Kỳ, nhà vận chuyển, người gom hàng lẻ và nhà sản xuất, bao gồm một số nhà sản xuất khoá niêm phong bảo mật lớn trên thế giới. Các bên liên quan này giúp CTPAT xác định các lỗ hổng, cải thiện các phương pháp tốt nhất và các biện pháp an toàn giúp chống khủng bố.

CTPAT có thể đình chỉ một thành viên như nhà vận chuyển hoặc người gom hàng khi nhận thấy họ đã vi phạm các giao thức bảo mật đã đặt ra. Việc đình chỉ này chỉ được rút lại sau khi các thành viên đó giải quyết các vi phạm, đưa ra các quy trình bảo mật tốt hơn và nghiêm ngặt hơn, đồng thời chứng minh với CTPAT rằng tất cả các vấn đề đã được giải quyết.

Khoá niêm phong container và việc trộm cắp hàng hoá

Khoá niêm phong được dùng để ngăn chặn việc xâm phạm và trộm cắp. Tuy nhiên, các container vẫn có thể bị thâm nhập và hàng hoá bị đánh cắp. Những kẻ trộm chỉ phá niêm phong và lấy hàng hoá bên trong container.

Việc tác động, phá vỡ hoặc thay thể khoá niêm phong container (ngoại trừ trường hợp Hải quan cảng kiểm tra) là bằng chứng cho thấy container đã được mở trên đường đến đích. Người nhận hàng sau đó có thể thực hiện hành động thích hợp để yêu cầu bảo hiểm hoặc bồi thường.

Nguồn: Marineinsight.